İletken Plastikler

İletken Plastikler

20 yıl önce bu yazının başlığı belki çoğumuza saçma gelebilirdi. O zamanlar
plastikler kesin bir görüşle izolatör olarak sınıflandırılıyordu. Bu plastiğin
bakır kadar iyi iletebileceği fikri ise yalnız komik olurdu. Fakat geçen yıllar
içinde sıradan plastiklerin biraz değiştirilmesiyle bu gelişmeler mümkün oldu.
“iletken polimerler” denen bu yeni metallerin iletme özellikleriyle
plastiklerin işleme ve kullanma kolaylıklarını bir arada bulundurmaktadır.

Polimerleri iletken hale getirmek için bazı kimyevi maddeleri polimerin yapısına karıştırmak yetiyor. Plastiklerin yapısını değiştirmek, silikon gibi yarı iletkenlere
uygulanan muameleden daha kolay. Aslında plastiklere kimyevi maddeleri
karıştırma metotları önceden beri bilinmekteydi. Fakat bu yolla iletken
plastikler elde edilebileceği daha önce kimsenin aklına gelmemişti.
Polimerlerin iletken olabileceği gösterilince, araştırmalar başladı. 1977’de
ilk iletken polimer üretildi. 1981’de ilk polimer elektrotlu piller yapıldı.
Geçen yaz bakırın iletkenliğine erişen polimerler ve birkaç ay önce de ilk
doldurulabilir polimerli pil piyasaya çıktı.

Son araştırmalar, plastiklerin oda sıcaklığında bakır gibi diğer birçok maddeden daha iyi
iletebileceğini göstermiştir. Bunlar hafif oldukları için ağırlığın sınırlayıcı
faktör olduğu yerlerde, bakır tellerin yerini alabilir. Etken polimerlerin
enteresan optik, mekanik ve kimyevi hususiyetleri de vardır. Bu sebeple diğer
iletkenlerin uygun olmadığı birçok yerde kullanılabilirler.

İletken plastiklerin bulunuşu, bir bakıma niyet dışı olmuştu. 1970lerin başında Tokyo
Teknoloji Enstitüsünde bir öğrenci, polimere bir katalizör maddeyi hocasının
söylediğinden 1000 kat fazla karıştırınca siyah bir toz yerine alüminyum gibi
parlayan, bükülebilen bir film elde etti. Bu madde, bir poliasetilen olmakla
birlikte daha önce hiç görülmeyen hususiyetlere sahip özel bir türdendi. Daha
sonra iyot karıştırılan bu madde metalik altın tabakalar benzeri bir hal aldı
ve normal poliasetilenin bir milyar katı bir iletkenliğe sahip oldu. O zamandan
beri, yaklaşık bir düzine polimerin, böyle bir değişmeye girebileceği tespit
edildi. Geçen yıl da, iletkenlikte rekor sahibi polimer belli oldu. Çok saf
poliasetilenden elde edilen bu madde, aynı ağırlıktaki bakırın iki katı, aynı
hacimdeki bakırın ise dört katı iletkenliğe sahipti.

Kimyevi maddenin karıştırılması esnasında meydana gelen hadiselerin temel mekanizması bilinmekle beraber, kesin fiziki ve elektronik değişmeler hali münakaşa mevzuudur.

Polimerler üzerinde araştırmalar olanca hızıyla devam ededursun, şimdiden iletken plastikli ürünler uygulama alanında boy göstermeye başladı. Eğilip bükülebilen birkaç milimetre kalınlığında piller tecrübe edilirken, aynı ağırlıktaki bir nikel—kadmiyum
pilden iki kat fazla depolama yapabilen plastik piller üretildi. İletken
plastiklerin kullanma sahası çok geniş görünüyor. Hassas ölçme ve arama
cihazları, zararlı radyasyon yayan cihazların izolasyonu, güneş pilleri, başka
devre iletken yolları ve hatta vücut içinde dolaşarak ilaç taşımada
kullanılacak suni sistemler, suni sinirler, iletken plastikler sayesinde
gelecek vad ediyor...

50 yıl önce iletken olmayan akrabalarının yaptığı kadar müspet bir tesir yapması için henüz araştırmaya ihtiyaç duyan iletken plastikler, iradesi dışında insanoğlunun
hizmetine sunulan sayısız nimetlerden sadece biri değil midir?