Yaş : 43
Kayıt tarihi : 04/09/08
Mesaj Sayısı : 1871
Nerden : Geliyon
İş/Hobiler : Yaşamak
Lakap : GARİB
Konu: Cemil Meriç'i Okuma Kılavuzu Paz 11 Ocak 2009, 16:57
Düşünce hayatımızın kilometre taşlarından biri olan Cemil Meriç, geçtiğimiz günlerde TRT'de yayınlanan bir belgeselle yeniden gündeme geldi. Hayatını Türk kültür ve irfanına adamış bir fikir işçisi olan Cemil Meriç, bugün de okurlarına yeni ufuklar kazandırmaya devam ediyor.
Biz de yazarlara "Cemil Meriç'i nasıl okuyalım?" sorusunu yönelttik ve onun eserleriyle tanışmak isteyenler için mini bir kılavuz hazırladık.
Türk düşünce dünyasının önde gelen entelektüellerinden biri olan Cemil Meriç geçtiğimiz günlerde TRT'de yayımlanan belgeselle yeniden gündeme geldi. Yakınları, dostları, talebeleri -yaklaşık 70 kişi- Cemil Meriç'i anlattılar, hatıralarını paylaştılar. Belgeselde hafızasını yitiren bir neslin çilesini senelerce çeken ve hak ettiği ilgiyi ancak son dönemlerinde görebilen bir fikir adamının portresi ortaya kondu.
Peki Cemil Meriç kimdir? O kendini "Yazar ve hocayım. Başlıca işim düşünmek ve düşündüklerimi cemiyete sunmaktır." diye tanımlayan, hayatını Türk irfanına adamış münzevi bir fikir işçisidir. Ömrünün hiçbir döneminde sağda olmamıştır, solda da..."İzm'ler idrakimize giydirilmiş deli gömlekleridir" diye haykırmıştır. Cemil Meriç'in yeri hep kütüphane olmuştur. Yalnızdır, kitapların dünyasına sığınmış, 'fildişi kulesi'nde yaşamıştır. Eserlerinde kullandığı üslup ve şiirli dil okuyanları büyülemiş, sarsmıştır.
1916 yılında Hatay'da doğmuş, 4 yaşında okumayı öğrenmiştir. Okumaktan gözlerini yitireceği tarihe kadar günde 12 saat okumuştur. Öğrenciliğinde haftada iki defter karalar, kompozisyonda hep birincidir. İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Okulu'na burslu öğrenci olarak girer. İki yıl okuduktan sonra Elazığ'a Fransızca öğretmeni olarak atanır. İlk makaleleri o yıllarda yayınlanır. Bu sırada evlenir, Elazığ'da iki yıl kaldıktan sonra İstanbul Üniversitesi'ne Fransızca okutmanı olarak girer. (1946-74) Sosyoloji bölümünde ders verir.
38 yaşından itibaren gözlerini kaybeder. Hayat dolu, enerji dolu bu insan intiharın eşiğine gelir. Okuması yazması mümkün değildir tek başına. Uzun süre kızı Ümit Meriç ve oğlu Mahmut Ali Meriç babalarının gören gözü olur. Ona istediği kitapları okurlar. Daha sonra talebeleri de onu yalnız bırakmaz. Gününün sekiz saatini yine kitaplarla geçiririr. Hatta o kadar ki "Okumadığınız zaman körlüğümü hatırlıyorum ve büyük bir ızdırap duyuyorum." der.
Kubbealtı, Türk Edebiyatı, Hisar gibi dergilerde yazıları yayınlanır. 1974'te emekli olur ve birikimini art arda yayınlamaya başlar. 1984'te önce beyin kanaması, ardından felç geçirir. 13 Haziran 1987'de vefat eder.
İlk telif eseri Balzac üzerine telif bir incelemedir. Hint Edebiyatı 1964'te yayımlanır. Saint-Simon, İlk sosyolog, İlk Sosyalist kitabı 1967'de çıkar. Yayımlanan kitapları şunlardır: Bu Ülke (1974), Umrandan Uygarlığa (1974), Mağaradakiler (1978), Kırk Ambar (1980), Bir Facianın Hikâyesi (1981), Işık Doğudan Gelir (1984), Kültürden İrfana (1985) Cemil Meriç'in "Bütün Eserleri" İletişim Yayınları'nca toplu halde basılırken, daha önce yayımlanmamış iki kitabı daha yayınlandı: Jurnal 1 (1992) ve Jurnal 2 (1993) Cemil Meriç'le ilgili çalışmalardan bazıları da şunlar: Babam Cemil Meriç, Ümit Meriç, İletişim Yayınları, Doğu ve Batı Karşısında Cemil Meriç, Ahmet Turan Alkan, Akçağ Yayınları, Cemil Meriç'in Psikolojisi, Murat Beyazyüz, Aşina Kitapları, Düşüncenin Gökkuşağı Cemil Meriç, Profil Yayınları, Bir Mabed Bekçisi, Bir Mabed İşçisi, Bir Mabed Savaşçısı, Dücane Cündioğlu, Etkileşim Yayınları (3 kitap) m.tokay@zaman.com.tr
mcnn38
Admin
Yaş : 43
Kayıt tarihi : 04/09/08
Mesaj Sayısı : 1871
Nerden : Geliyon
İş/Hobiler : Yaşamak
Lakap : GARİB
Konu: Geri: Cemil Meriç'i Okuma Kılavuzu Paz 11 Ocak 2009, 16:58
Önce 'Bu Ülke' okunmalı
Beşir Ayvazoğlu: Cemil Meriç'i okumaya elbette Bu Ülke'yle başlamakta fayda vardır. Zeki ve dikkatli bir okuyucunun Bu Ülke'yi okuduktan sonra onun diğer eserlerini merak etmemesi düşünülemez. Okunacak ikinci kitap Umrandan Uygarlığa'dır. Daha sonra Mağaradakiler'i okusunlar. Bu kitapların tadına varan bir okuyucu için gerisi çorap söküğü gibi gelecektir. Ancak genç dostlarımızın Cemil Meriç okurken yanlarında sözlük bulundurmaları gerekir. Çünkü onun çok geniş bir kelime hazinesi ve tarihten sosyolojiye, edebiyattan felsefeye, mitolojiden ilahiyata uzanan olağanüstü bir atıflar dünyası vardır. C. Meriç okuyan birinin ilk öğreneceği şey, Türkçeyi prangalarından kurtarmak gerektiğidir. Düşünen ve yazan adam, ister eski, ister yerli olsun, ister yabancı, her kelimeye ihtiyaç duyar. Tabii Cemil Meriç okumak demek, sadece kendi kültürümüzle değil, Doğu'dan Batı'ya, dünya kültürüyle irtibata geçmek demektir. C.Meriç okuyucularının, onun kılavuzluğunda ufuklarını genişletmeleri, rahat düşünmeleri, takıntılarından kurtulmaya çalışmaları ve ne kadar mümkünse o kadar mütecessis olmaları gerekir. *** Kitapların yazılış tarihini takip edin
Erol Göka: Cemil Meriç, ülkemizin ender yetiştirdiği aydınlardandır. Onun anlattıklarında, hem örnek bir aydınımızın hem de milletimizin yaşantısının, düşüncelerinin yansımaları, edebi ifadeleri vardır. Bu yüzden ben gençlerimize, Cemil Meriç okumaya onun psikobiyografisiyle başlamayı öneririm; ki bizim sevgili Murat Beyazyüz, üstad için fevkalade güzel bir psikobiyografi kaleme almış, onun ve milletin hayatını belli bir paralellik içinde psikolojik bir bakışla incelemiştir. Psikobiyografi, okuyucuyu kendi Cemil Meriç okuması konusunda oldukça özgürleştirecek ve bilinçli kılacaktır. Herkes, kendi okuma listesini, psikobiyografi okumanın ardından kendisine kalan esine göre yapabilir ama ben yine de üstadın yazdıklarının yazılış tarihi sırasıyla okunmasını öneririm. Aylar süren C.Meriç külliyatı bittikten sonra sıra Cemil Meriç üzerine yazan güvenilir yazarların yazdıklarına gelmelidir. *** Çevirileri de unutulmamalı
Naci Bostancı: Cemil Meriç'i okumaya jurnallerinden başlamak iyi bir fikir olabilir. Böylelikle "kimi okuduğumuz"a ilişkin bir kanaatimiz olur. Ancak bir yazarın hayat macerası şaşırtıcı safahatlarla doludur, "işi anlamak" olanların hep belli bir yerde durup aynı sözleri söylemesini bekleyemezsiniz. O yüzden diğer eserlerine geçerken jurnallerde kalmamak, yolculuğa Meriç'le devam etmek gerekir. Bir Dünyanın Eşiğinde, sonraki yolculukların önemli bir durağı. Saint-Simon, İlk Sosyolog, İlk Sosyalist de öyle. Peşinden Mağaradakiler, Umrandan Uygarlığa, Bir Facianın Hikayesi ve Kırk Ambar gelebilir. Işık Doğudan Gelir, Kültürden İrfan'a ile yola devam edilebilir. Çevirilerini de unutmamak gerekir. Çünkü onların yazarları başkalarıysa da dil kesinlikle Meriç'e aittir. Meriç'in dil konusunda ne kadar hassas olduğunu okurları bilirler, bu hassasiyet kamus namustur, sözüyle taçlanır." *** Hem başta hem sonda; Bu Ülke
Mustafa Armağan: Cemil Meriç'i "Bu Ülke"den başlayarak okumaya başlamalarını öneririm okurlara. Ancak bir şartla. En sonda bir kere daha okusunlar, ne demek istediğimi anlayacaklardır. Metnin yoğunluğu ve üslubunun çarpıcılığı, içindeki derinliği saklıyor, bu da okurların ilk elde onun yüzeye vurmuş gölgelerini görmelerine yol açıyor. Gençler C. Meriç okuyarak düşünmenin bir sabır işi olduğunu öğrenirler. Her çağda birkaç kişinin düşündüğünü, geriye kalanların sadece onlar tarafından düşünülenleri düşünmekle uğraştıklarını... Velhasıl, zirvelere patikalardan çıkılabildiğini öğrenirler ki, bu dahi az bir kazanç sayılmaz. *** Jurnal, iyi bir başlangıç olur
Mahmut Ali Meriç: Bana göre Jurnal 1-2 iyi bir başlangıç olur. Babam, bu iki kitapta bütün kitaplarında ele aldığı konulardan da bahsediyor. Genel itibarı ile mektuplardan oluşan kitaplar, başlangıç için zor bir okuma olsa da faydalı olacağını düşünüyorum. Daha sonra Ders Notları okunabilir. Babam kitaplarını hazırlarken bazı konuları yarım kalabiliyordu. Bu konulara da daha sonra tekrar değiniyordu. Kitapları yayına hazırlarken bu konular arasında göndermeler yaptık. Yani bir kitabı okurken bu şekilde kitaplar arasında da bir gezinti yapılabilir. *** Üslup, sizi teslim alır
Dr. Necmettin Turinay: Necip Fazıl'dan sonra edebiyat ve düşünce hayatımızda karşılaştığımız en mağrur ve erkeksi ses. Şimdilerde moda olduğu biçimiyle bir uyuşma arayışı değil de, tam aksine, kendine mahsus yüksek bir terkip denemesi!.. Tek kutuplu dünyaya ve o dönemin şematizmine sığmayan bir ruh asaleti!.. Dolayısıyla, bu enteresan kişiliğe ve onun düşünce yapısına nüfuz etmek giderek zorlaşıyor. Fakat ilk elde bu üslûbun şartlarına teslim olmaktan başka bir çare de yok. Bu bakımdan Cemil Meriç'te tefekkürün, kişiliğin ve üslûbun tam bir çakışmasına şahit oluyoruz. Güçlük de bu üçlü izdivacın şifrelerini çözmeye bağlı.
Anasayfa 
Video Bölümü 
] 
Konu: Cemil Meriç'i Okuma Kılavuzu 
Paz 11 Ocak 2009, 16:57
Beşir Ayvazoğlu: Cemil Meriç'i okumaya elbette Bu Ülke'yle başlamakta fayda vardır. Zeki ve dikkatli bir okuyucunun Bu Ülke'yi okuduktan sonra onun diğer eserlerini merak etmemesi düşünülemez. Okunacak ikinci kitap Umrandan Uygarlığa'dır. Daha sonra Mağaradakiler'i okusunlar. Bu kitapların tadına varan bir okuyucu için gerisi çorap söküğü gibi gelecektir. Ancak genç dostlarımızın Cemil Meriç okurken yanlarında sözlük bulundurmaları gerekir. Çünkü onun çok geniş bir kelime hazinesi ve tarihten sosyolojiye, edebiyattan felsefeye, mitolojiden ilahiyata uzanan olağanüstü bir atıflar dünyası vardır. C. Meriç okuyan birinin ilk öğreneceği şey, Türkçeyi prangalarından kurtarmak gerektiğidir. Düşünen ve yazan adam, ister eski, ister yerli olsun, ister yabancı, her kelimeye ihtiyaç duyar. Tabii Cemil Meriç okumak demek, sadece kendi kültürümüzle değil, Doğu'dan Batı'ya, dünya kültürüyle irtibata geçmek demektir. C.Meriç okuyucularının, onun kılavuzluğunda ufuklarını genişletmeleri, rahat düşünmeleri, takıntılarından kurtulmaya çalışmaları ve ne kadar mümkünse o kadar mütecessis olmaları gerekir. 
Erol Göka: Cemil Meriç, ülkemizin ender yetiştirdiği aydınlardandır. Onun anlattıklarında, hem örnek bir aydınımızın hem de milletimizin yaşantısının, düşüncelerinin yansımaları, edebi ifadeleri vardır. Bu yüzden ben gençlerimize, Cemil Meriç okumaya onun psikobiyografisiyle başlamayı öneririm; ki bizim sevgili Murat Beyazyüz, üstad için fevkalade güzel bir psikobiyografi kaleme almış, onun ve milletin hayatını belli bir paralellik içinde psikolojik bir bakışla incelemiştir. Psikobiyografi, okuyucuyu kendi Cemil Meriç okuması konusunda oldukça özgürleştirecek ve bilinçli kılacaktır. Herkes, kendi okuma listesini, psikobiyografi okumanın ardından kendisine kalan esine göre yapabilir ama ben yine de üstadın yazdıklarının yazılış tarihi sırasıyla okunmasını öneririm. Aylar süren C.Meriç külliyatı bittikten sonra sıra Cemil Meriç üzerine yazan güvenilir yazarların yazdıklarına gelmelidir. 
Naci Bostancı: Cemil Meriç'i okumaya jurnallerinden başlamak iyi bir fikir olabilir. Böylelikle "kimi okuduğumuz"a ilişkin bir kanaatimiz olur. Ancak bir yazarın hayat macerası şaşırtıcı safahatlarla doludur, "işi anlamak" olanların hep belli bir yerde durup aynı sözleri söylemesini bekleyemezsiniz. O yüzden diğer eserlerine geçerken jurnallerde kalmamak, yolculuğa Meriç'le devam etmek gerekir. Bir Dünyanın Eşiğinde, sonraki yolculukların önemli bir durağı. Saint-Simon, İlk Sosyolog, İlk Sosyalist de öyle. Peşinden Mağaradakiler, Umrandan Uygarlığa, Bir Facianın Hikayesi ve Kırk Ambar gelebilir. Işık Doğudan Gelir, Kültürden İrfan'a ile yola devam edilebilir. Çevirilerini de unutmamak gerekir. Çünkü onların yazarları başkalarıysa da dil kesinlikle Meriç'e aittir. Meriç'in dil konusunda ne kadar hassas olduğunu okurları bilirler, bu hassasiyet kamus namustur, sözüyle taçlanır." 
Mustafa Armağan: Cemil Meriç'i "Bu Ülke"den başlayarak okumaya başlamalarını öneririm okurlara. Ancak bir şartla. En sonda bir kere daha okusunlar, ne demek istediğimi anlayacaklardır. Metnin yoğunluğu ve üslubunun çarpıcılığı, içindeki derinliği saklıyor, bu da okurların ilk elde onun yüzeye vurmuş gölgelerini görmelerine yol açıyor. Gençler C. Meriç okuyarak düşünmenin bir sabır işi olduğunu öğrenirler. Her çağda birkaç kişinin düşündüğünü, geriye kalanların sadece onlar tarafından düşünülenleri düşünmekle uğraştıklarını... Velhasıl, zirvelere patikalardan çıkılabildiğini öğrenirler ki, bu dahi az bir kazanç sayılmaz. 
Mahmut Ali Meriç: Bana göre Jurnal 1-2 iyi bir başlangıç olur. Babam, bu iki kitapta bütün kitaplarında ele aldığı konulardan da bahsediyor. Genel itibarı ile mektuplardan oluşan kitaplar, başlangıç için zor bir okuma olsa da faydalı olacağını düşünüyorum. Daha sonra Ders Notları okunabilir. Babam kitaplarını hazırlarken bazı konuları yarım kalabiliyordu. Bu konulara da daha sonra tekrar değiniyordu. Kitapları yayına hazırlarken bu konular arasında göndermeler yaptık. Yani bir kitabı okurken bu şekilde kitaplar arasında da bir gezinti yapılabilir. 
Dr. Necmettin Turinay: Necip Fazıl'dan sonra edebiyat ve düşünce hayatımızda karşılaştığımız en mağrur ve erkeksi ses. Şimdilerde moda olduğu biçimiyle bir uyuşma arayışı değil de, tam aksine, kendine mahsus yüksek bir terkip denemesi!.. Tek kutuplu dünyaya ve o dönemin şematizmine sığmayan bir ruh asaleti!.. Dolayısıyla, bu enteresan kişiliğe ve onun düşünce yapısına nüfuz etmek giderek zorlaşıyor. Fakat ilk elde bu üslûbun şartlarına teslim olmaktan başka bir çare de yok. Bu bakımdan Cemil Meriç'te tefekkürün, kişiliğin ve üslûbun tam bir çakışmasına şahit oluyoruz. Güçlük de bu üçlü izdivacın şifrelerini çözmeye bağlı.